ارزانی دلار چه سودی دارد؟ - وبلاگ نرم افزار سریر

به گزارش وبلاگ نرم افزار سریر، بسیاری از تحلیلگران کاهش ارزش دلار را به سود تجارت دنیای و در نهایت به سود اقتصاد دنیای می دانستند. ارزش شاخص دلار آمریکا از ماه آوریل تا به امروز بیش از 9 درصد کاهش پیدا نموده است و طبق نظر کارشناسان انتظار می رود طی پنج سال آینده ارزش مهم ترین ارز اقتصاد دنیا بین 15 تا 20 درصد کاهش پیدا کند.

اما با این وجود گروهی از تحلیلگران بر این بافرایند که کاهش ارزش دلار می تواند خطری عظیم برای اقتصاد دنیای حداقل در کوتاه مدت باشد. بر خلاف کاهش ارزش دلار در برابر ارز اقتصادهای توسعه یافته، ارزش این ارز در برابر ارز اقتصادهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور از ابتدای شیوع کرونا افزایش پیدا نموده است. موضوعی که به نظر تحلیلگران و نهادهای مختلف از جمله صندوق بین المللی پول می تواند تهدید عظیمی برای تجارت بین المللی و اقتصاد دنیای باشد.

تغییر صندلی دلار

به طور معمول افت ارزش دلار آمریکا به بهبود تجارت و تاب آوری اقتصاد دنیای یاری نموده است و همچنین ناترازی تجاری میان کشورها را به سمت تعادل سوق داده است. با این وجود به نظر می رسد کاهش ارزش اخیر دلار آمریکا به دلیل پاندمی کرونا تاثیرات سابق خود را نداشته باشد.

تاثیر جدید کاهش ارزش دلار از سویی به دلیل حرکت متضاد ارزش میان ارزهای مختلف دنیای و از سوی دیگر به دلیل شرایط خاص اقتصاد دنیا است که سبب شده است تا اقتصاد دنیای نتواند خود را با کاهش اخیر ارزش دلار وفق دهد. از شروع ماه ژوئن دلار دچار فرایندی نزولی شده است؛ دلیل اصلی این موضوع تغییر نگاه سرمایه گذاران به دلار از یک پناهگاه دنیای به یک ارز پر ریسک بوده است.

ارزش شاخص دلار از ماه آوریل یعنی زمان به اوج رسیدن بحران کرونا تا کنون بیش از 9درصد کاهش پیدا نموده است. براساس نظر بسیاری از تحلیلگران ارزهای دنیای، دلایل نگهداری دلار به سرعت در حال کاهش است. در حقیقت کاهش سریع و قاطع نرخ بهره توسط فدرال رزرو سبب از بین رفتن صندلی دلار و ارزهای اقتصادهای توسعه یافته دیگر شده است؛ سیاستی که در واکنش به بحران اقتصادی ناشی از همه گیری کرونا وضع شد.

ناکامی دلار؛ امیدواری به یورو

در حالی که دولت ایالات متحده در به کنترل درآوردن همه گیری کرونا ناکام مانده است، کشورهای اروپایی عظیم و کشورهای آسیایی توانستند تا این ویروس را به صورت نسبی تحت کنترل خود درآورند. از سوی دیگر تصویب بسته بی سابقه 750 میلیارد یورویی برای ریکاوری اقتصاد اروپا و همچنین موفقیت نسبی کشورهای این حوزه در کنترل کرونا، سبب شده است تا امیدواری های زیادی درباره چشم انداز اقتصادی این حوزه و همچنین راجع به یورو به وجود بیاید. آرون هِرد مدیر ارشد در State Street Global Advisors در این باره مطرح نمود: دلار وارد یک فرایند نزولی شده است. شاید این فرایند نزولی طی هفته های آینده اتفاق نیفتد اما پیش بینی می گردد که ارزش دلار طی 5 سال آینده 15 تا 20 درصد در برابر سبدی از ارزهای رقیب کاهش پیدا کند. تحلیلگران جی پی مورگان نیز در این باره اعلام نموده اند که رشد نسبی اقتصادی می تواند محرک اصلی ارزش دلار باشد؛ اما تعداد مبتلایان زیاد به کرونا در این کشور در کنار چشم انداز اقتصادی هنوز هم به عنوان پایین کشنده ارزش دلار عمل خواهند کرد.

در میان اقتصادهای توسعه یافته، کاهش ارزش دلار تا زمانی که تبدیل به یک فرایند دائمی نگردد، می تواند تاثیرات مثبت دنیای نیز در پی داشته باشد. برای سال های طولانی آمریکا کسری تجاری پایداری داشته است و کاهش ارزش دلار می تواند موجب افزایش صادرات آمریکا گردد و از طرفی با گران تر شدن کالاهای وارداتی از اقتصادهای توسعه یافته، به تعادل تراز تجاری این کشور بینجامد.

بسته ریکاوری اتحادیه اروپا در کنار افزایش تقاضای داخلی می تواند سبب تعادل بیشتر اقتصاد دنیای در سطحی با تقاضای بالاتر گردد. اگرچه در صورتی که آمریکا همچنان به دسترسی ارزان به منابع اقتصادی نسبت به دیگر کشورها ادامه دهد، این اثر می تواند کمرنگ تر گردد. با وجود این هیچ بخش از اقتصاد دنیای، سقوطی مانند کاهش ارزش دلار نداشته است.

کاهش ارزش دلار به ضرر اقتصاد دنیای؟

شاخص دلار در واقع ارزش پول آمریکا در برابر سبدی از ارزهای اقتصادهای توسعه یافته را اندازه گیری می نماید که سهم بیشتر آن مربوط به یورو است. ارز محدوده یورو در حالی 6/ 57 درصد از این سبد را شامل می گردد که مابقی این سبد توسط پنج ارز ین ژاپن، پوند انگلیس، دلار کانادا، کرون سوئد و فرانک سوئیس اشغال شده است.

اما نکته در اینجاست که این شاخص شامل هیچ کدام از ارزهای اقتصادهای در حال توسعه نیست؛ ارزهایی که دلار از ابتدای شیوع همه گیری کرونا در برابر آنها با افزایش ارزش روبرو شده است. به عنوان مثال ارزش دلار از ماه مارس 25 درصد نسبت به رئال (واحد پول برزیل) و بیش از 10 درصد در برابر پزو مکزیک و روبل روسیه افزایش پیدا نموده است. تحلیلگران این افزایش ارزش دلار در برابر ارزهای اقتصادهای در حال توسعه را تهدیدی در برابر چشم انداز اقتصاد دنیای می دانند.

نظریه های سنتی اقتصاد پیش بینی می نمایند که کاهش ارزش ارز اقتصادهای در حال توسعه در برابر دلار می تواند به سود این کشورها تمام گردد. در حقیقت با کاهش ارزش این ارزها صادرات این کشورها افزایش پیدا می نماید و کالاهای وارداتی نیز گران تر می گردد و از این طریق تقاضا در این کشورها افزایش پیدا خواهد نمود. اما تعدادی از اقتصاددانان نگران این هستند که این استدلال نادرست باشد.

تجارت بسیاری از اقتصادهای در حال توسعه با دلار آمریکا ارزش گذاری می گردد و به همین دلیل کاهش ارزش ارز آنها لزوما به معنای بهبود صادرات نخواهد بود. پژوهش اخیر صندوق بین المللی پول نیز نشان می دهد افزایش تقاضا در این حالت بسیار ضعیف خواهد بود. و از سوی دیگر به دلیل اینکه واردات از اقتصادهای در حال توسعه دیگر نیز به دلار قیمت گذاری می گردد، به طور کلی تجارت در این کشورها ضربه خواهد خورد.

از طرفی این عامل توسط پاندمی کرونا نیز تشدید شده است. صنعت توریسم به عنوان عظیم ترین بخش از صادرات یک کشور که به پول داخلی قیمت گذاری می گردد به دلیل محدودیت های مسافرتی در دوره کرونا متحمل خسارات بسیار عظیمی شده است. دولت ها و شرکت های عظیم در اقتصادهای در حال توسعه که بدهی های دلاری دارند نیز با مشکل عظیمی روبه رو شده اند؛ زیرا احتیاج به درآمد بیشتری برای بازپرداخت بدهی های خود دارند.

صندوق بین المللی پول نیز اعلام نموده است که این شرایط می تواند برای اقتصاد دنیای بسیار مخرب باشد. در نهایت تحلیلگران صندوق بین المللی پول نتیجه گرفته اند که تقویت ارزش دلار در برابر ارز اقتصادهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور می تواند موجب شدت دریافت رکود در تجارت دنیای و فعالیت های اقتصادی گردد.

در چنین شرایطی به نظر می رسد حتی کشورهایی که پیش بینی می شد از تغییرات ارزش ارزها در دوران همه گیری سود خواهند برد نیز بعید است، مطابق پیش بینی ها منفعتی در این دوره داشته باشند. افزایش ارزش ارز اقتصادهای در حال توسعه می تواند تا حدوی فشار تامین اقتصادی را از روی دوش بازارهای نوظهور بردارد؛ اما با وجود این برای خنثی کردن اثرات همه گیری بر این بازارها کافی نیست.

منبع: دنیای اقتصاد